Popularność sieciowego okablowania miedzianego opartego na "skrętce" UTP jest oczywista biorąc pod uwagę prostotę wdrożenia oraz niską cenę samego medium jak i sprzętu aktywnego. Stale dokonuje się rozwój technologii Ethernet przewidujący UTP jako medium transmisyjne. Zwiększanie przepływności znajduje odpowiedź w stosowaniu kabli coraz wyższej kategorii oraz dostosowaniu ramki Ethernetu do sprostania wymogom szybkiej transmisji. Jest jednak parametr który mimo rozwoju technologii nie posunął się do przodu - zasięg sieci UTP. Magiczna granica 100m ustalona przy technologii 10Base-T ani drgnęła, zaś zwiększanie przepływności absolutnie nie służy jednoczesnemu zwiększaniu maksymalnego zasięgu. Przy dystansie transmisji powyżej 100m zostaje więc tylko światłowód.

W polskich warunkach do rozwoju sieci lokalnych w sektorze prywatnym najbardziej przyczynili się użytkownicy mieszkający na większych osiedlach, gdzie duże skupisko ludności na małym obszarze sprzyjało łatwemu łączeniu komputerów w sieć lokalną i wspólne podłączenie do sieci internet. W ślad za nimi poszli operatorzy telewizji kablowych, którzy na gotowej infrastrukturze wprowadzili dodatkową usługę w postaci dostępu do internetu. Najgorzej sprawa wygląda na osiedlach domków jednorodzinnych, gdzie potencjalni odbiorcy są oddaleni od siebie znacznymi odległościami. W tym wypadku do wyboru pozostaje wolna i zawodna technologia radiowa WI-FI oraz droższa, ale znacznie wydajniejsza technologia światłowodowa.

Fiber To The Desk (FTTD), czyli "światłowód do biurka" to technologia wykorzystująca wyłącznie okablowanie światłowodowe, w odróżnieniu od technologii Hybrid Fiber Coax (HFC), która stosuje światłowody tylko w okablowaniu sieci szkieletowej (backbone). FTTD wymaga stosowania techniki światłowodowej w (prawie) całej rozpiętości sieci. Wyjątkiem są końcowe punkty w których możliwe jest krosowanie kabli UTP. Dopuszcza się więc stosowanie przełączników przeznaczonych dla medium miedzianego, a następnie konwersję mediów w urządzeniach rackowych umieszczonych w tej samej szafie dystrybucyjnej. Również po stronie użytkownika możliwe jest stosowanie konwerterów wolnostojących przed samym podłączeniem medium do karty sieciowej komputera. W przypadku stosowania wyłącznie światłowodowych urządzeń przełączających oraz optycznych kart sieciowych otrzymujemy sieć All-Fiber.

Na rynku dostępne są urządzenia umożliwiające zbudowanie całkowicie światłowodowej sieci lokalnej. Dostępne są więc przełączniki i karty sieciowe pracujące w technologii Ethernet 100Base-FX, 1000Base-SX, 1000-Base-LX i innych mniej popularnych. Technologia 100Base-FX oferuje przepływność 100Mb/s i zasięg transmisji do 2km na okablowaniu multimodowym. Przy stosowaniu światłowodów jednomodowych zasięg sięga ponad 70km w zależności od urządzeń. Technologia 1000Base-SX oferuje przepływność 1000Mb/s, zaś zasięg transmisji wynosi od 220 do 550m w zależności od stosowanego okablowania. Technologia 1000Base-LX pracuje na długości fali 1300nm, co pozwala na osiągnięcie większego zasięgu transmisji. Początkowo dla tej technologii przewidywano zasięg 5km na światłowodach jednomodowych, jednak rozwój technologii stale go zwiększa (obecnie często spotyka się 20km). Technologię 100Base-FX stosuje się zazwyczaj do podłączania użytkowników końcowych, zaś 1000Base-SX/LX do łączenia węzłów sieci (tworząc szybki szkielet) oraz do przyłączania serwerów.

Stworzenie sieci FTTD wymaga szerokiej wiedzy z zakresu techniki światłowodowej, gdyż stosuje się w niej całą gamę urządzeń: przełącznice, konwertery, mufy, gniazda i adaptery, aktywne urządzenia sieciowe, kable i patchcordy. Zauważyć trzeba również, że przy instalacji infrastruktury dla sieci optycznej wymagana jest większa kultura techniczna niż przy infrastrukturze miedzianej. W okablowaniu stosuje się niemal wyłącznie kable duplexowe (dwa światłowody nadające w przeciwnych kierunkach) zakończone różnymi złączami. Najpopularniejsze w sieciach LAN są złącza SC, LC oraz duplexowe złącza MT-RJ. W warunkach instalatorskich wykonanie dobrego złącza światłowodowego jest niezwykle trudne, dlatego wykorzystuje się gotowe komponenty - przygotowane na zamówienie przełącznice z kablami, odpowiedniej długości patchcordy czy rozszyte kable zakończone złączami. Właściwie niemożliwe jest zbudowanie takiej sieci "na własną rękę" jak to ma miejsce w przypadku sieci na okablowaniu miedzianym. Prawidłowe przygotowanie infrastruktury w znacznej mierze wpływa na długoterminową, bezawaryjną pracę sieci.

Wzrost tempa rozwoju sieci FTTD odnotowuje się obecnie przede wszystkim w USA, gdzie działa sporo organizacji wspierających tą technologię. W Europie będzie się ona z pewnością rozwijała z opóźnieniem, co nie zmienia faktu iż przyszłość transmisji w sieciach należy do światłowodów.

mgr inż. Maciej Kwaśniewski